VERZORGING
We houden allemaal van onze hond en willen hem het beste geven. Een goede verzorging houdt dan ook niet op bij de juiste opvoeding en een goede training. We willen graag een en ander vertellen over de lichamelijke verzorging van je hond. Zodat je ook op die manier kunt werken aan de gezondheid en het welzijn van je hond. Hieronder volgt een overzicht van dagelijks te controleren punten van verzorging.
ALGEMENE CONDITIE
Er zijn een aantal punten die je wekelijks kunt controleren om een goed beeld van de conditie van je hond te krijgen, problemen op tijd te kunnen signaleren en adequaat op te treden. Voor al deze punten geldt dat je van tevoren moet vaststellen wat normaal is voor je hond. Pas als je al deze dingen regelmatig controleert leer je de normaalwaarden kennen voor je hond. Alleen dan valt het je op wanneer er iets afwijkends gebeurt. Dus bestudeer je hond en leer hem kennen.
HUID EN HAAR
Huid en haar moeten gezond en schoon zijn. Controleer op kale plekken, huidschilfers of plotseling veel haaruitval. De huid moet droog, soepel en niet vet aanvoelen. Door de hond te aaien ontdek je ook snel wanneer een bultje of gezwel zich ergens voordoet. Voor de dagelijkse verzorging hebt u een rubberen borstel nodig. Op de rubberen borstels blijven de meeste losse haren achter, zodat u er beduidend minder op het tapijt krijgt. Verder zult u een vlooienkam in huis moeten hebben om de hond regelmatig na te zien op vlooien. Of de hond vlooien heeft, kunt u zien aan de vlooienuitwerpselen. Deze bevinden zich meestal achterop de rug rond de staart, en zien eruit als kleine, bruinzwarte, grove korreltjes. Uw hond zal meer dan eens per jaar gewassen moeten worden. Gebruik hiervoor nooit shampoo die voor mensen of zelfs baby’s geschikt is. Ook vele hondenshampoos drogen de vacht teveel uit. Kies een shampoo die minkolie bevat. Deze olie tast de beschermlaag van de vacht niet aan, maar verbetert die zelfs in sommige gevallen. Zorg dat de hond na het wassen warm en tochtvrij kan drogen.
DE GANG VAN JE HOND
Wanneer je de hond uitlaat bekijk dan even hoe hij zich beweegt. Een spierontsteking, gewrichtsproblemen maar ook buikklachten kunnen zorgen voor een andere manier van bewegen.
VOETZOLEN EN NAGELTJES
Controleer regelmatig de voetzolen en nageltjes op ongerechtigheden die schade aan kunnen richten. De nagels mogen niet te lang worden. Nagels die te lang zijn hoort u tikken op een harde ondergrond. Bij honden die regelmatig buiten op straat lopen zullen de nagels vanzelf slijten. Het vijfde onderontwikkelde teentje aan de binnenzijde van de achterbenen; (sommige rassen, zoals de Briard, Pyrenese Berghond en de Beauceron hebben zelfs een dubbele Hubertusklauw) slijten niet af. Hierdoor kan uw hond ergens aan blijven hangen, met alle nare gevolgen van dien. We moeten dan de nagels knippen met een stevige nageltang (in de dierenspeciaalzaak te koop); u doet het zelf of u vraagt het de dierenarts bij de jaarlijkse inenting of in de trimsalon.
OREN
Controleer wekelijks de binnenkant van het oor,deze dient schoon te zijn met eventueel wat haar er in. Wanneer je een bruinige smeer of korstjes in het oor ziet, gebruik dan een goede kwaliteit oorreiniger. Afhankelijk van de oorreiniger laat u wat druppels in de oorgang lopen, waarna u deze masseert. Met een tissue kunt u daarna het oppervlakkige vuil verwijderen.
Gebruik nooit een wattenstaafje, hiermee duwt u het vuil juist verder in de oorgang, met kans op ontstekingen. Een gezond oor is schoon en reukloos. Is het oor aan de binnenkant fel rood of komt er een zwarte of groene substantie uit, ga dan even langs de dierenarts. Grote kans dat de hond een oorontsteking heeft. Vaak is een oorontsteking ook te ruiken, er komt dan een vieze geur uit het oor.
OGEN EN PLOOIEN
Honden kunnen veel minder goed zien dan mensen. De ogen zijn voor de hond een aanvulling op wat hij waarneemt met voor hem belangrijker zintuigen als neus, oren en gevoel. De bindvliezen van de ogen kunnen ontstoken raken. Ze zijn dan erg rood, terwijl de hond overvloedig traant en met de ogen knippert. Bindvliesontstekingen kunnen leiden tot hoornvliesontstekingen, waarbij er over het hoornvlies een grijze waas trekt, die in uiterste instantie de hond totaal blind maakt. Bindvliesontstekingen en hoornvliesontstekingen vereisen de therapie van de dierenarts. Bij sommige honden is er geen traanbuis aanwezig. Overtollig traanvocht glijdt dan via de binnenooghoek weg langs de neus naar beneden. Over de neus kunnen zich zogenaamde traanstrepen ontwikkelen. In deze gevallen is wat extra aandacht nooit weg: reinig de binnenooghoeken en de neus wat vaker. Vuil in de ooghoeken kunt u het best met een steriel gaasje (watten kunnen pluizen) weghalen. Dep het gaasje in gekookt, lauw water en veeg het vuil uit de binnenste ooghoek in de richting van de neus.
Een traanstreep kunt u op dezelfde manier behandelen; hiervoor zijn ook speciale oogcleaners te koop. Reinig de ogen en plooien naar behoefte, dagelijks of tot zeker éénmaal per week.
De ogen van een hond moeten schoon en helder zijn. De oogleden hebben als functie de oogbol vochtig en schoon te houden. Door als een wisser eventuele vuiltjes weg te vegen kunnen deze zich ophopen in de ooghoeken. Als deze niet worden verwijderd, kan dit leiden tot vervelende ontstekingen. Maak dit schoon met een doekje (tissue) bevochtigd met uitgekookt water.. Wrijf zachtjes vanaf de ooghoek naar beneden. Er zijn speciale lotions in de handel om de lelijke donkere traanstrepen onder de ogen te verwijderen. Reinig de ogen en plooien naar behoefte, dagelijks of tot zeker éénmaal per week.
NATTE NEUS ?
De neus zegt niet zoveel over de gezondheid van de hond. Een natte, koude neus betekent niet persé een gezonde hond en een warme neus niet persé een zieke hond. De neus moet niet gebarsten zijn en er mag geen uitscheiding uit komen.
DE BEK
Wanneer je de binnenkant van de bek bekijkt dan moeten de lippen en tandvlees goed doorbloed uitzien. Zeer bleek tandvlees is een indicatie dat de doorbloeding niet goed is. Fel rood tandvlees is een indicatie voor een ontsteking. Wanneer je met je vinger op het tandvlees boven de hoektand drukt ontstaat een bleke vlek. Deze moet binnen 2 seconden weer zijn weggetrokken. Is dat niet het geval raadpleeg dan de dierenarts. Er kan iets mis zijn met de bloedsomloop. Het gebit moet schoon zijn zonder al te veel aanslag. Ruik ook de adem van je hond. Een slechte adem kan een indicatie zijn voor een ontsteking.
TANDEN POETSEN ?
Tegenwoordig zijn honden tandenborstels en honden tandpasta verkrijgbaar. Maar is dat nu ook echt nodig? Dat hangt van een aantal dingen af. Sommige honden hebben eerder last van een slecht gebit dan andere en dat kan een overweging zijn om het gebit van de hond op die manier te verzorgen. Wanneer honden geen brokvoedsel maar diner of blikvoer krijgen geeft dat ook vaak meer last van tandsteen. Een hond die een goed brokvoer eet kauwt daarmee z'n gebit op een natuurlijke manier schoon. Een goede en voor hond en baas aangename manier van gebitsverzorging is het geven van verantwoorde kluiven. Door het kauwen wordt het gebit goed gebruikt en onderhouden. Sommige fokkers en Bulldoggen bezitters zijn geen voorstander van het geven van buffelhuidbotten, omdat de Buldog erin kan stikken. Geef uw Bulldog dus nooit een Buffelhuidbot zonder toezicht en liever een wat grotere dan een kleine maat. Gooi het laatste stukje weg. Een beter alternatief is de Nylabone. Wanneer een hond dus brokvoer eet en regelmatig een goede kluif krijgt zal hij meestal geen andere vorm van gebitsverzorging nodig hebben. Het is echter zo dat sommige honden extra gevoelig zij voor tandbederf en tandsteen. Het is dan zeer verstandig regelmatig de tanden van de hond te poetsen.
VOORHUIDONTSTEKING
Als een reu groene of gele druppels verliest, wil dat zeggen dat hij een voorhuidontsteking heeft. De penis van uw hond wordt omgeven door huid. De ruimte die door de huid gevormd wordt, is aan de binnenkant bekleed met slijmvlies. Deze met slijmvlies beklede ruimte noemen we de voorhuid. Door de vorm en omvang van de voorhuid is het niet vreemd dat de voorhuid bij reuen snel kan ontsteken. We zien dan dat de reu groene of gele druppels verliest. Dit is gewoon ontstekingsvocht en niet (wat veel mensen denken) sperma. Door veelvuldig uitschachten van de penis of door het binnendringen van stof of zand in de voorhuid, kan het slijmvlies van de voorhuid ontsteken. Bij deze ontsteking zijn ook vaak staphylococcenbacteriën aanwezig, die zorgen voor het ontstaan van etter, die u als druppeltjes aan de punt van de voorhuid kan waarnemen of zelfs kan vinden op de grond of tegen de muur. De aanwezigheid van etter is niet hygiënisch en kan voor mensen gevaar opleveren. Om die reden is een behandeling, onder leiding van een dierenarts, gewenst. De voorhuidontsteking recidiveert zeer gemakkelijk, zodat ook de therapie vaak opnieuw moet worden begonnen. Een erg ingrijpende maatregel is uw reu te laten castreren.
BLOEDOOR (othaematoom)
Een bloedoor is een ophoping van bloed tussen de huid en het kraakbeen van de oorschelp. Het ziet eruit als een verdikking van de oorschelp die wel warm aanvoelt, maar niet pijnlijk is. De achterliggende oorzaak van een bloedoor is vaak een ontsteking van de uitwendige gehoorgang bijvoorbeeld door oormijt (zie hieronder). Zo'n ontsteking leidt tot pijn of jeuk, waardoor de hond aan het oor gaat krabben of met zijn kop gaat schudden (toevallig tegen een hard voorwerp aan). Hierdoor kan een bloedvaatje knappen met als gevolg het ontstaan van een bloedoor. Zonder behandeling zal het oor doordat het kraakbeen aangetast wordt, verschrompelen tot een zogenaamd bloemkooloor. De behandeling van een bloedoor moet operatief gebeuren. Ongeveer een week na het ontstaan van het bloedoor, als het bloed gestold is en de bloeding is gestopt, wordt er een kleine snede gemaakt aan de binnenkant van de oorschelp. Via die snede wordt het oude bloed verwijderd. Vervolgens zijn er veel hechtingen nodig om de huid en het kraakbeen weer tegen elkaar aan te brengen. Om de oorflap op zijn plaats te houden kunt u een been van een panty afknippen en die, nadat er iets zachts rond de geopereerde oorflap ligt, over de kop binden, zodanig dat het oor plat tegen de kop ligt. Lukt dit niet, dan kunt u het oor ook met zorgvuldig aangebracht verband plat tegen de kop houden. Na tien tot veertien dagen, als beide lagen weer met elkaar vergroeid zijn, worden de hechtingen verwijderd.
TEMPERATUUR
Honden hebben een lichaamstemperatuur die tussen de 37,5 en 38° c ligt. Het is een goede gewoonte om iedere dag met je vinger onder de lip de temperatuur te voelen. Je voelt dan heel snel wanneer de temperatuur te hoog is of te laag. In dat geval kun je voor een meer preciezere bepaling met een thermometer de temperatuur opmeten. Het handigst gaat dit met twee personen waarbij een de kop van de hond stilhoudt terwijl de ander de thermometer rectaal inbrengt. (gebruik daarbij een beetje vaseline)
HARTSLAG
De hartslag van een hond ligt tussen de 60 en 150 slagen per minuut. Grote honden hebben een lagere hardslag dan kleinere honden. Het gemakkelijkst kun je de hartslag meten bij de ader die loopt in de dij tussen de heup en de knie. Leg een vinger op de ader en tel 15 seconden (gebruik hiervoor niet je duim, want dan voel je de eigen hartslag). Vermenigvuldig het aantal slagen met 4 en je hebt de hartslag per minuut. Wanneer je dit een aantal keer oefent op een moment dat je hond gezond is krijg een goed beeld van de normale hartslag van je hond. De hartslag moet regelmatig zijn.
ADEMHALING
Een normale ademhalingsfrequentie ligt tussen de 10 en 30 maal per minuut. Dit geldt voor een hond in rust. Na heftige actie neemt de ademhaling natuurlijk toe. Wanneer de hond zonder veel activiteit zeer snel ademt kan dat wijzen op hartklachten maar ook, afhankelijk van de situatie, op pijn of heftige stress.
PLAS EN POEP
Het is misschien niet zo'n fris karweitje maar... bekijk regelmatig de plas en poep van je hond. Controleer op bloed in de urine, neemt de frequentie van plassen ineens toe of juist drastisch af? Dan is er iets aan de hand (bv blaasontsteking) De poep van een hond moet wormvrij zijn. Controleer of er geen bloed in zit en of de hond niet aan de diaree is.
PIJN
Er wordt vaak beweerd dat honden een hogere pijngrens hebben dan mensen. Dit idee wordt gesteund doordat honden soms met ernstige kwalen, die in vergelijkbare situaties bij de mens zeer pijnlijk zijn, nauwelijks zichtbare signalen van pijn tonen. Dit wil echter helemaal niet zeggen dat ze die pijn niet voelen. Het is een sterk overlevings mechanisme van dieren om pijn en zwakte niet te tonen. In de natuur zijn de zwakkere dieren vaak het mikpunt van een roofdier of ze worden gedegradeerd in rang die ze in een groep hebben. Het tonen van pijn pakt dus vaak ongunstig uit. Honden zijn dus eerder beter in het verbergen van hun pijn dan dat ze geen pijn voelen. Dus wanneer honden signalen van pijn laten zien dan is dat in de regel al behoorlijk ernstig. Signalen van pijn kunnen zijn: piepen/of janken, borstelen (het opzetten van de haren op nek en rug), snel hijgen, anders bewegen, proberen om lichamelijk contact te vermijden, en soms ook agressie wanneer je de hond wilt benaderen. Het wil geenszins zeggen dat het vertoon van een van deze signalen altijd betekent dat de hond pijn heeft, maar wees dan wel op je hoede.
WARMTE
Met name Franse en Engelse Bulldoggen kunnen zomers last hebben van de warmte. Door onder andere de korte ademweg kunnen zij gemakkelijker dan andere rassen bevangen worden door de warmte. Neem altijd voorzorgsmaatregelen als u een dag weggaat, zoals bijv; water, wat katoenen lappen en/of een plantenspuit met water. Laat uw hond nooit, maar dan nooit onbeheerd in de auto achter. Ieder jaar sterven er helaas weer honden die achtergelaten worden in auto’s. De zon maakt van de auto een broeikas, ook als u een raampje open laat staan. Wanneer u merkt dat uw hond het te warm gaat krijgen, koelt u hem dan af met in water gedrenkte lappen en legt u hem op een zo koel mogelijke plaats. Wanneer uw hond hier niet goed op reageert of misschien al te ver heen is, laat u direct een dierenarts komen. Een hond die al bevangen is door de hitte kan snel sterven als er niet onmiddellijk deskundige hulp wordt geboden. Wees met het laten zwemmen van uw hond altijd voorzichtig, en blijf ten alle tijde in de buurt.
PARASIETEN
Parasieten zijn dieren voor hun overleving afhankelijk zijn van andere dieren en hun gastheer daarbij schade kunnen toebrengen. Er zijn drie typen parasieten die bij de hond vaak voor komen, te weten: vlooien, teken en wormen. Omdat deze ongenode gasten veel ongemak en soms zelfs medische problemen kunnen veroorzaken is het belangrijk om besmetting te voorkomen.
VLOOIEN
Vlooien zijn veel voorkomende parasieten bij de hond. Ze veroorzaken veel problemen, waaronder jeuk en het daarbij komende krabben. De problemen die vlooien kunnen veroorzaken worden vaak onderschat. Een ruwe schatting geeft aan dat ongeveer 40% van alle huidklachten die bij de dierenarts terechtkomen op een of andere manier met vlooien te maken heeft. Het kan zijn dat honden overgevoelig zijn voor vlooien en dan is één vlo al voldoende om problemen te veroorzaken. Maar ook wormen worden overgebracht door vlooien. Vlooien gaan graag op voor de hond moeilijk bereikbare plaatsen zitten, zoals bij de staartaanzet en achter de oren. Wanneer een hond eenmaal vlooien heeft kan de verspreiding heel snel gaan. Vlooien kunnen tussen de 6 en 12 maanden oud worden, leggen ongeveer 40 eitjes per dag en springen gemakkelijk over op een voorbijganger.
Vlooien bestrijding
Allereerst is het goed om je hond regelmatig te controleren op de aanwezigheid van vlooien. Dit doe je met een fijne kam. Je kamt dan de haren uit waarbij je begint op de favoriete vlooien plaatsen.
Voorkomen is natuurlijk beter dan bestrijden. Door goed te stofzuigen, regelmatig het kleed waar de hond op ligt heet te wassen en voor een goede vachtverzorging te zorgen zal een eenmaal opgelopen vlo zich minder snel verspreiden tot een ware plaag. Voorkomen kan eigenlijk alleen door gebruik te maken van vlooien bestrijdingsmiddelen. Dit zijn chemische stoffen die de vlo doden. Vaak krijgen wij de vraag of die chemische stoffen dan niet slecht zijn voor de hond. Natuurlijk zijn deze middelen op veiligheid getest. Bovendien is het oplopen van een vlooien besmetting beslist minder gezond. Tegenwoordig zijn er heel goede middelen verkrijg baar die snel en gemakkelijk met vlooien afrekenen. Een van die middelen is Frontline. Wanneer er al een vlooienplaag in huis en op de hond rondwaart is het zaak die zo snel en effectief te bestrijden. Dit betekent dat je op meerdere terreinen tegelijk moet ingrijpen. Er zijn in de dierenspeciaalzaak vlooien bestrijdingsmiddelen te koop om het huis vlovrij te maken. Daarnaast moet extra goed gestofzuigd worden en alle hondendekens gewassen worden. Regelmatig controleren en een goed vlooienbestrijdingsmiddel zorgen voor een vlo vrije hond.
TEKEN
Teken komen misschien niet zo vaak voor als vlooien maar ze kunnen in de zomermaanden toch voor heel wat overlast zorgen. Vaak worden teken opgelopen na een wandeling in het bos of de duinen. Teken houden zich daar op in de begroeiing en zodra ze een warmbloedig dier voelen laten ze zich vallen. Er zijn meer dan 1000 verschillende soorten teken waarvan sommige ziekten over kunnen brengen (waaronder de ziekte van Lyme, die ook bij de mens kan worden overgebracht door een tekenbeet) Zeker wanneer je de hond meeneemt naar een zuidelijk vakantieland is het daarom noodzaak je hond tegen teken te beschermen. Teken voeden zich met bloed va hun gastheer. Om dat te kunnen doen dringen ze met hun kop in de huid en zetten zich daar met behulp van weerhaken vast. Het overbrengen van ziekten gebeurt meestal pas na ongeveer 48 uur. Je kan door je hond te inspecteren voelen waar een teek zich vastgezet heeft. Met behulp van een tekentang is de teek te verwijderen waarna je het plekje wat achterblijft met wat een ontsmettende tissue oplossing kan schoonmaken. Probeer niet om de teek eerst te verdoven met alcohol of ether. Dat kan er alleen maar voor zorgen dat hij eerder overgaat tot het besmetten van z'n gastheer. Gelukkig zijn er goede remedies tegen teken te krijgen. Het middel beschermt niet alleen tegen vlooien maar ook tegen teken.
WORMEN
Wormen vormen een groep parasieten die inwendig bij de hond voor overlast kunnen zorgen. Vaak dragen pasgeboren pups al wormen met zich mee. Daarom is het van belang dat een fokker de hondjes op tijd laat ontwormen. Honden kunnen wormen oplopen door het eten van ontlasting van andere honden, via vlooien, via contact met andere honden of door het eten van dode dieren zoals ratten of muizen. Besmetting van hond op mens is ook mogelijk. Er zijn een aantal verschillende soorten wormen die de hond lastig kunnen vallen; zweepwormen, lintwormen en spoelwormen. Wormen kunnen diarree veroorzaken en verstoren de voedselopname. Wanneer honden met hun achterste over de grond schuren (het zogenaamde 'sleetje rijden') is dat een teken dat er waarschijnlijk sprake is van een worminfectie. Het is verstandig om het niet zover te laten komen en regelmatig de hond te ontwormen.
Dit alles kun je iedere dag snel controleren, veel dingen zijn in een oogopslag zichtbaar. Andere vereisen dat je wat beter kijkt. Het voorkomen en op tijd signaleren van problemen is beter dan genezen. Het goed onderhouden van je hond is een noodzaak om hem in top conditie te houden. Twijfel je over wat je ziet of weet je niet wat je er mee aanmoet? In dat geval is het altijd verstandig om een deskundige in te schakelen. In dit geval dus de dierenarts.